Terhis Mahiyetinde İzin Ne Demek?
Terhis olacak kişilere düzenlenen evraklardan biri de eğer kişi askerlik süresi içerisinde kendine tanınan izin haklarını kullanmadı ise “terhis mahiyetinde izin” belgesidir. Mevzuata göre terhis mahiyetinde izin ne demek ona bakalım. Er ve erbaşların izinleri 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 77. Maddesinde açıklanmış ve “erbaş ve erlerin izin sürelerinin silah altı sürelerinin her ayı için 2 gün olarak hesap edileceği ve bu izin sürelerinin silah altı süresinden sayılacağı belirtilmiştir. “şeklinde ifade edilmiştir. Ayrıca yine mevzuatta terhis mahiyetinde izin “Terhis Mahiyetinde İzin: Yükümlülerin kullanamadıkları yasal izin süreleri; dikkate alınarak, terhis tarihleri ile uyumlu olacak şekilde terhis mahiyetinde izin verilmektedir. “ şeklinde ifade edilmektedir.
Mevzuattan da anlaşılacağı üzere her askerin aylık 2 gün olmak üzere izin hakkı vardır. Siz kısa dönem askerseniz 6 ay x 2 = 12 gün izin hakkınız var demektir. Uzun dönem olarak askerlik yapıyorsanız da 12 x 2 = 24 gün izin hakkınız var demektir. Eğer siz askerlik yaparken bu izinleri kullanmazsanız o zaman siz askerliğin sonunda eve erken dönersiniz. Erken terhis olursunuz bir anlamda fakat siz eve dönseniz de askerliğiniz bir süre daha devam eder.
Örnek-1 : Diyelim ki siz kısa dönem er olarak askerlik yapıyorsunuz ve askerliğiniz boyunca hiç izin kullanmadınız. Bu durumda siz askerliğinizin bitmesine 12 gün kala terhis mahiyetinde izne ayrılırsınız. Size terhis mahiyetinde izin belgesi düzenlenir. Siz eve gidersiniz ve 12 gün boyunca evde olursunuz ama askerliğiniz de devam eder. Bu sürede siz halen asker sayılırsınız. Askersiniz ama izindeki bir askersiniz diyelim. Uzum dönemler için de durum aynı. Hiç izin kullanmayan bir uzun dönem er evine normal terhis tarihinden 24 gün önce döner. Bu sürede yine asker sayılır ve izindedir.
Terhis Mahiyetinde İzin Sonrası Birliğe Dönmek Gerekir mi?
Terhis mahiyetinde iznin normal izinden farkı zaten budur. Terhis mahiyetinde izin alan birinin geri kışlaya dönmesine gerek yoktur. Evde sürenin geçmesini bekler ve izin sonunda terhis olmuş olur.
Terhis mahiyetin izin demek sizin askerliğinizin halen devam ettiği fakat kullanmadığınız izin haklarınızı kullanıyor olduğunuzu, izin sonrasında da birliğinize dönmenize gerek olmadığını ifade etmektedir. Yani adım adım gidersek;
1) Terhis mahiyetinde izin alan kişi askerdir. Bu kişi henüz terhis olmuş sayılmaz. Eğer kişi terhis mahiyetinde izindeyken TSK kişiyi geri çağırır ise kişi birliğine katılmak zorundadır. Eğer ihtiyaç olur ise size gel derler ise siz askeri birliğinize derhal katılmak zorunda kalırsınız…Terhis mahiyetinde izin ile normal iznin farkı şudur: terhis mahiyetinde izinde izin sonunda birliğinize dönmenize gerek olmaz. Normal izinde sizin izinden sonra birliğinize dönüp kalan askerlik günlerini tamamlamanız istenir…Terhis mahiyetinde izindeyken eğer askerlik süresi uzar ise sizin de askerliğiniz uzar. Eskiden bunun örnekleri çok yaşandı. Kardak kayalıkları krizinde askerlik 18 aydan 24 aya çıktı ve terhis olacak herkes 6 ay daha askerlik yaptı. Yani askerlik süresi uzar ise sizin de askerlik süreniz kesin olarak uzar.
2) Terhis mahiyetinde izinde olduğunuz için savaş çıkması durumunda sizi birliğe çağırabilirler. İzni bırakıp gitmek zorundasınız. Ama savaş çıkmaz, başka bir açıklama da olmaz, normal şekilde süreç devam eder ise birliğinize geri gitmenize gerek kalmaz…Normal izin olsa birliğinize dönmeniz ve kalan süreyi tamamlamanız gerekir. Terhis mahiyetinde izinde böyle bir durum yoktur…
3) Muhtemel terhis tarihi denilen gün sizin askerlik biter. Bu bilginin sisteme işlenmesi 1 hafta sürebilir. Resmi olarak terhis olduktan sonra resmi işlemler devam eder. Edevlet geç güncellenebilir.
Terhis Mahiyetinde İzin Kimlere Düzenlenir?
Terhis olma zamanı yaklaşan ve askerlikte izin hakkı bulunan herkese Terhis Mahiyetinde İzin belgesi düzenlenir. Kişinin hiç izni yoksa sonuna kadar askerlik yapar ve en sonunda terhis belgesi düzenlenir. İzni olan kişilere ise terhis mahiyetinde izin belgesi düzenlenir.
2013/11 Sayılı Sigortalılık İşlemleri Genelgesinin Askerlik hizmetini yapmakta olanlara ilişkin işlemlerini düzenleyen bölümünde açıkça zikredildiği üzere erken terhis mahiyetinde izinli sayılanlar bu sürede çalıştıkları takdirde sigortalı sayılacaklardır.
